اختلال بلع در نوزادان ، کودکان و بزرگسالان

برای اینکه تعریف درستی از اختلال بلع داشته باشیم در ابتدا باید بدانیم بلع چیست و شامل چه مراحلی میشود.
بلعیدن غذا و مایعات شامل سه مرحله مهم است که هر یک از این مراحل میتواند دچار اختلال شده و در کل عمل بلعیدن غذا را برای فرد دشوار سازد. ( دیسفاژی )
عمل بلع شامل چه مراحلی است؟
1-مرحله دهانی:
به کلیه فعل و انفعالاتی که در دهان اتفاق می‌ افتد شامل جویدن ، حرکت غذا در دهان در جهات مختلف و در مجموع کلیه این حرکات در دهان.
2-مرحله حلقی:
مرحله‌ای است که در آن غذا از حفره دهان وارد مری می‌شود.
3-مرحله مروی:
در این مرحله غذا از مری وارد معده می‌شود.
باید بدانیم که عمل بلع (این سه مرحله) اتفاقاتی است که فرد می‌بایست بدون تمرکز و فکر کردن و به صورت ناخودآگاه و اتوماتیک انجام دهد و در این فعل و انفعال در مجموع تعداد زیادی عصب و عضله با یکدیگر هماهنگ شده و در ارتباط با یکدیگر با دقت بالایی عمل کنند تا لقمه یا آب از حفره دهان به مری و از آنجا وارد معده شود.
هر اختلالی در هر یک از این مراحل به اختلال بلع منجر میشود ( دیسفاژی )
اختلال بلع می‌تواند ریشه در عوامل بسیار زیادی داشته باشد.
در اختلال بلع گاهی آسپریشن رخ می دهد که باید بدانیم آسپریشن چیست؟
اگر تکه ای از غذا یا مایعات وارد نای یا همان مسیر هوایی و سپس از آنجا وارد شش‌ها شود می‌گوییم آسپریشن رخ داده و فرد مجبور به سرفه کردن می‌شود .
آسپریشن در بعضی از موارد می‌تواند سبب عفونت و پنومونی شود.
در اینجا گاهی اتفاق می‌افتد که خود فرد متوجه آسپریشن نشده و از اینکه غذا یا مایعات وارد مسیر تنفسی وی شده آگاهی پیدا نمی‌کند که به آن آسپریشن خاموش گفته می‌شود.
عواملی که باعث آسپریشن می‌شود شامل شکاف کام یا لب ، آناتومی غیر طبیعی مری ، تاخیرهای رشدی در کودک مانند تولد زود هنگام با وزن کم یا سندروم‌هایی مثل سندروم داون ، آسیب‌های وارد شده به سیستم مغز و اعصاب مانند فلج مغزی یا عفونت‌هایی که منجر به آسیب به سیستم عصبی میشوند ، ضعف یا فلجی عصب‌های دخیل در کنترل عضلات بلع ، بیماری‌های عصبی عضلانی مانند آتروفی عضلانی نخاعی است، گاهی نیز استفاده از لوله تراکئوستومی یا لوله ی بینی در شرایط خاص درمانی و همچنین رفلاکس اسید معده نیز می تواند عامل آسپریشن شود می باشد.
اختلال بلع یا همان دیسفاژی علائمی دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
علائم اختلال بلع چیست؟
۱- گاهی غذا حتی بعد از بلع در دهان می‌ماند
۲- سرفه و خفگی در حین غذا خوردن و یا نوشیدن مایعات
3- گاهی در فرد این احساس ایجاد می‌شود که غذا در گلو گیر کرده و به درستی پایین نرفته
۴- گاهی اوقات کیفیت صدای این افراد شبیه زمانی است که فرد مایعی در گلو نگه داشته است
۵- کم شدن اشتها و وزن فرد
۶- بیرون آمدن تکه‌هایی از غذا یا مایعی که فرد نوشیده از بینی
۷- گاهی فرد همیشه در گلوی خود احساس توده می‌کند
اختلال دیسفاژی یا همان اختلال بلع هم در کودکان هم در بزرگسالان می‌تواند یک اختلال خطرناک باشد. علت آن این است که اولاً فردی که نتواند خوب غذا بخورد یا مایعات مناسب به میزان و حجم مناسب بدن خود برساند می‌تواند دچار مشکلات تغذیه ای شود. کم آبی و دهیدراته شدن بدن می‌تواند عوارض و مشکلات جدی به همراه داشته باشد. همچنین گاهی اختلال بلع باعث ورود غذا و مایعات به سیستم تنفسی مانند شش‌ها شده و فرد به مرور عفونت مزمن ریوی پیدا کند.
و از همه مهمتر اینکه اختلال بلع در بعضی از موارد احتمال دارد مسیر تنفسی را به علت ورود اشتباه غذا و آب به سیستم تنفسی بسته و فرد را دچار مشکلات شدید تنفسی در لحظه و در مواردی دچار خفگی کند. به روش‌های درمان اختلال بلع یا همان دیسفاژی در مقالات بعدی خواهیم پرداخت
چنانچه با این اختلال در هر سنی (نوزاد کودک یا بزرگسال) مواجه هستید ، می توانید جهت ارزیابی یا شروع درمان به بخش بلع و اختلالات تغذیه کلینیک گفتار درمانی روزبه رضایی ( گفتار درمانی شرق تهران ، گفتار درمانی تهرانپارس ) در شرق تهران ، تهرانپارس مراجعه کنید. درمانگران و بلع تراپیست‌های مرکز ، به صورت تخصصی مراجع را در هر سنی که باشد ارزیابی و اقدامات درمانی متناسب را آغاز خواهند کرد.

اگر میخواهید اطلاعات خود را در این زمینه و اختلالات مختلف بالا ببرید روی لینک های زیر کلیک کنید و صفحات ما را دنبال کنید.
شکاف کام و لب چیست؟
تغذیه دهانی بیماران دیسفاژی
اختلال بلع در کودکان

مرکز گفتار درمانی روزبه رضایی یکی از مجهزترین و باکیفیت ترین مراکز تهران است که در زمینه اختلالات گفتار و زبان، اختلال بلع، اختلالات صوت و گرفتگی صدا، اختلال یادگیری و توجه و تمرکز و اختلالات رفتاری به مراجعین مختلف از سراسر کشور از سال ١٣٨۶ خدمت رسانی می کند. این مرکز در شرق و شمال شرق تهران و در منطقه تهرانپارس واقع شده است. تهرانپارس یکی از مناطقی است که دسترسی های عمده ای به مناطق شمال تهران، مرکز تهران و شرق و جنوب شرق تهران، حکیمیه، قنات کوثر، شهرک امید، شهر پردیس و لواسانات توسط اتوبان های همت، بابایی، افسریه، بسیج، یاسینی و آزادگان دارد. همچنین منطقه تهرانپارس دارای ایستگاه های متعدد مترو جهت ارتباط با مناطق مختلف شهری می باشد که رفت و آمد در این منطقه را تسهیل نموده است.
این مرکز مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره (استروبوسکوپی) است.